Wenen: De wijnstreek om de hoofdstad

Wenen, de elegante hoofdstad van Oostenrijk, staat bekend om zijn rijke cultuur, prachtige architectuur en klassieke muziek. Maar wist je dat Wenen ook een unieke wijnbestemming is? Het is de enige grote stad ter wereld met aanzienlijke wijngaarden binnen de stadsgrenzen. In dit artikel nemen we je mee op een wijnreis naar Wenen, met alles wat je moet weten om je reis goed voor te bereiden.

Wat moet je weten over Wenen?

Wenen heeft ongeveer 700 hectare aan wijngaarden, verspreid over de stad, voornamelijk aan de rand van de stad en op de flanken van de Wienerwald. De wijngaarden bevinden zich in verschillende wijndistricten elk met hun eigen karakter en microklimaat. Het heuvelachtige terrein en de nabijheid van de Donau zorgen voor ideale omstandigheden voor wijnbouw, met een mix van warme zomers en koele nachten die de druiven een rijke aromatische complexiteit geven.

De wijnbouw in Wenen gaat terug tot de Romeinse tijd, maar het was vooral in de Middeleeuwen dat de wijngaarden floreerden. In de 16e eeuw werd de wijnhandel belangrijk voor de stad, en Wenen ontwikkelde zich tot een centrum van wijncultuur. Het unieke concept van de “Heuriger,” een seizoensgebonden wijnbar waar jonge wijnen van dat jaar worden geschonken, ontstond in de 18e eeuw en is sindsdien een integraal onderdeel van de Weense cultuur. Wil je meer weten over Heurigen, lees dan ook ons artikel Buschenschank vs Heuriger: Wat is het verschil

Wat zijn de wijndistricten van Wenen?

Wenen is opgedeeld in verschillende wijndistricten, elk met zijn eigen charme en wijnspecialiteiten:

• Grinzing: Een pittoresk dorpje aan de rand van Wenen, bekend om zijn traditionele Heurigen (wijnbars).
• Nussdorf: Beroemd om zijn steile wijngaarden en hoogwaardige witte wijnen.
• Stammersdorf: Een levendig wijngebied met veel Heurigen en een focus op traditionele wijnproductie.
• Sievering: Bekend om zijn rustige wijngaarden en uitstekende witte wijnen.

Welke wijnen worden er gemaakt en welke druiven zijn belangrijk?

In Wenen worden diverse wijnen geproduceerd, met een nadruk op witte wijnen. De belangrijkste druivensoorten zijn:

• Grüner Veltliner: De ster van Oostenrijkse wijnen, bekend om zijn frisheid en peperige tonen.
• Riesling: Populair vanwege zijn aromatische en minerale karakter.
• Weissburgunder (Pinot Blanc): Geeft elegante en fruitige wijnen.
• Chardonnay: Veelzijdige druif die zowel frisse als volle wijnen kan produceren.
• Gemischter Satz: Een unieke Weense specialiteit waarbij verschillende druivensoorten samen worden gevinifieerd. Dit resulteert in complexe, frisse en aromatische wijnen.

Voor rode wijnen zijn Zweigelt en Blaufränkisch de belangrijkste druivensoorten, bekend om hun fruitige en kruidige karakter.

Hoe lang kan ik de wijnen bewaren?

De meeste Weense wijnen zijn bedoeld om jong te drinken, binnen drie tot vijf jaar na de oogst. Gemischter Satz, de typische Weense blend, wordt vaak binnen een paar jaar gedronken om zijn frisheid en fruitigheid te behouden. Sommige premiumwijnen, vooral Rieslings en bepaalde rode wijnen, kunnen echter vijf tot tien jaar of langer worden bewaard.

Hoe duur zijn de wijnen?

Wenen biedt wijnen in een breed scala aan prijsklassen. Je kunt uitstekende wijnen vinden voor €10 tot €20 per fles in lokale wijnwinkels en Heurigen. Premiumwijnen van gerenommeerde producenten kunnen variëren van €25 tot €50 per fles. De meeste Weense wijnen bieden echter een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding.

Welke wijnhuizen mag ik echt niet missen?

Enkele van de meest opmerkelijke wijnhuizen in Wenen die je zeker moet bezoeken zijn:

• Weingut Wieninger: Bekend om zijn hoogwaardige Gemischter Satz en Rieslings.
• Weingut Mayer am Pfarrplatz: Historisch wijnhuis in Grinzing met een breed scala aan wijnen.
• Weingut Cobenzl: Biedt prachtige uitzichten over de stad en uitstekende wijnen.
• Weingut Christ: Bekend om zijn moderne benadering en kwalitatieve wijnen in Stammersdorf.
• Weingut Fuhrgassl-Huber: Een traditioneel wijnhuis in Neustift am Walde met heerlijke wijnen.

Praktische tips voor een wijnreis naar Wenen

Met de auto naar Wenen

Wenen is een ideale bestemming voor een wijnreis met de auto. De Oostenrijkse hoofdstad is uitstekend bereikbaar vanuit Nederland en België, met een reistijd van ongeveer 10 tot 12 uur, afhankelijk van je vertrekpunt. De route voert je door Duitsland waar je in prachtige dorpen als Rothernburg ob der Tauber of Heidelberg kan overnachten of via alternatieve routes door pittoreske Elzas in Frankrijk.

In Oostenrijk heb je een tolvignet nodig om gebruik te maken van de snelwegen. Dit vignet is verkrijgbaar bij grensovergangen, tankstations, of online, en moet duidelijk zichtbaar op de voorruit van je auto worden geplakt. Het vignet is beschikbaar voor verschillende periodes: 10 dagen, 2 maanden, of 1 jaar, afhankelijk van hoe lang je van plan bent in Oostenrijk te blijven.
Daarnaast zijn er in Oostenrijk ook enkele specifieke tolwegen en tunnels waarvoor een extra betaling vereist is, zoals de Brennerpas en de Tauerntunnel. Zorg ervoor dat je contant geld of een creditcard bij de hand hebt voor deze tolstations, of overweeg een elektronische tolbadge om tijd te besparen.

Met welke andere wijnregio’s is deze streek goed te combineren?

Binnen Oostenrijk

Wenen ligt in het hart van Oostenrijk en biedt gemakkelijke toegang tot enkele van de beste wijnregio’s van het land. Dit maakt het de perfecte uitvalsbasis voor een wijnreis met de auto, waarbij je verschillende wijnstreken kunt verkennen.

• Niederösterreich: Direct grenzend aan Wenen, is deze wijnregio de grootste van Oostenrijk en biedt een breed scala aan subregio’s zoals Wachau, Kamptal en Weinviertel. Je kunt in minder dan een uur rijden van Wenen naar het hart van deze wijnregio’s, waar je enkele van de beste Grüner Veltliner en Riesling wijnen kunt proeven. De schilderachtige wijnroutes door de Donauvallei bieden adembenemende uitzichten en tal van mogelijkheden om te stoppen bij lokale wijnhuizen en dorpen.
• Burgenland: Op slechts 45 minuten rijden van Wenen ligt Burgenland, een regio die bekendstaat om zijn volle rode wijnen, zoals Blaufränkisch, en zoete wijnen zoals de beroemde Ruster Ausbruch. De rit door de glooiende heuvels en langs de oevers van het Neusiedler Meer is een genot voor het oog, en de wijnhuizen in deze regio bieden een gastvrije sfeer en uitstekende proeverijen.
• Weinviertel, Oostenrijk: Op korte afstand van de Tsjechische grens, ligt het Weinviertel. Deze regio, slechts een uur rijden van Wenen, is beroemd om zijn peperige en verfrissende Grüner Veltliner. Het rustige platteland en de traditionele dorpen bieden een authentieke Oostenrijkse wijnervaring, weg van de toeristische drukte.

Nabijgelegen wijnregio’s in andere landen

Wenen’s centrale ligging in Europa maakt het een ideaal startpunt voor een grensoverschrijdende wijnreis. Binnen enkele uren rijden kun je enkele van de opkomende en verrassende wijnregio’s van Tsjechië en Slowakije verkennen, elk met hun eigen unieke wijncultuur en specialiteiten.

• Moravië, Tsjechië: Op ongeveer 2 uur rijden ten noorden van Wenen ligt de Tsjechische wijnregio Moravië. Dit gebied, vooral rond steden zoals Mikulov en Znojmo, staat bekend om zijn frisse en aromatische witte wijnen, waaronder Veltlínské zelené (Grüner Veltliner), Riesling en Sauvignon Blanc. De schilderachtige wijngaarden, historische stadjes en kastelen maken dit tot een boeiende bestemming voor wijnliefhebbers.
• Malokarpatská, Slowakije: Slechts 1,5 uur rijden naar het oosten van Wenen brengt je naar de Slowaakse wijnregio Malokarpatská, gelegen in de Kleine Karpaten. Deze regio, nabij Bratislava, produceert uitstekende witte wijnen zoals Rizling rýnsky (Riesling), Veltlínske zelené (Grüner Veltliner) en Silvánske zelené (Sylvaner). De streek biedt ook charmante wijnkelders en routes door pittoreske dorpen, waar je de lokale wijncultuur kunt ervaren en kunt genieten van de gastvrijheid van de Slowaakse wijnboeren.

Wat zijn typische streekgerechten die ik moet proberen?

Tijdens je verblijf in Wenen mag je de volgende gerechten niet missen:

• Wiener Schnitzel: Klassiek gerecht van gepaneerde en gefrituurde kalfsschnitzel. Tip: Figlmüller
• Tafelspitz: Gekookt rundvlees geserveerd met bijgerechten zoals aardappelen, appelmoes en spinazie.
• Wiener Apfelstrudel: Traditioneel Weens appelgebak.
• Heurigen gerechten: Eenvoudige maar heerlijke gerechten geserveerd in lokale wijnbars, zoals koude vleeswaren, kaas en brood.
• Hotdog: Net als de schnitzels, wordt de oorsprong van hotdogs toegewezen aan de Weense hoofdstad, de “wienerwurst”. Een must dus tijdens je bezoek aan deze mooie stad. Je vind hotdog of “Wurst” stands bij alle metro stations.

Wat is een handige uitvalsbasis?

De wijndistricten Grinzing en Nussdorf zijn ideale uitvalsbases voor een wijnreis naar Wenen. Beide liggen aan de rand van de stad, bieden een charmante dorpse sfeer en zijn toch goed verbonden met het stadscentrum. Je kan er natuurlijk ook voor kiezen om in het oude centrum te slapen.

Waar kan ik het beste slapen?

Afhankelijk van je budget zijn er verschillende uitstekende opties:

• Budget: Pension Nossek biedt eenvoudige maar comfortabele kamers in het hart van de stad.
• Middenklasse: Hotel Kaiserhof Wien combineert charme en modern comfort in het stadscentrum.
• Luxe: Hotel Sacher biedt luxe accommodatie en historische charme, beroemd om zijn Sachertorte.

Zelf hebben wij tijdens ons bezoek aan Wenen geslapen in Hotel Capricorno. Op tien minute loop afstand van de Stephansdom is dit hotel makkelijk aan te reiden, hebben ze een eigen parkeerplaats en stopt de Hop on Hop Off bus praktisch voor de deur. Ideaal dus!

Welke wijnfestivals of evenementen zijn er?

Enkele van de belangrijkste wijnfestivals en evenementen in Wenen zijn:

• Vienna Wine Hiking Day: Een jaarlijks evenement in september waar je door de wijngaarden van Wenen kunt wandelen en wijn kunt proeven.
• Weinfest in Grinzing: Een traditioneel wijnfestival met muziek, dans en natuurlijk veel wijn.
• Vienna Wine Spring: Een evenement in het voorjaar waar de nieuwe jaargangen worden gepresenteerd.

Welke andere activiteiten naast wijnproeven zijn er beschikbaar?

Wenen, de hoofdstad van Oostenrijk, is niet alleen een paradijs voor wijnliefhebbers, maar ook een stad rijk aan cultuur, geschiedenis, en andere activiteiten die je verblijf onvergetelijk maken. Naast het proeven van heerlijke wijnen, biedt Wenen een breed scala aan activiteiten en bezienswaardigheden en ervaringen die de moeite waard zijn om te verkennen

• Culturele bezienswaardigheden: Bezoek het Schönbrunn-paleis, de Stephansdom en het Kunsthistorisches Museum.
• Muziek en theater: Geniet van een klassiek concert in de Weense Staatsopera of het Musikverein.
• Fietsen en wandelen: Ontdek de prachtige parken in de stad zoals het Prater en het Stadspark.
• Koffiehuizen: Bezoek de beroemde Weense koffiehuizen zoals Café Central en Café Sacher.

Wenen biedt een unieke combinatie van stedelijke elegantie en wijntraditie, waardoor het een ideale bestemming is voor wijnliefhebbers. Met zijn diverse wijndistricten, uitstekende wijnen en rijke cultuur heeft Wenen voor ieder wat wils. Of je nu geniet van een glas Gemischter Satz in een Heuriger of de historische bezienswaardigheden van de stad verkent, Wenen zal je zeker betoveren.

Prost!