De grootste wijnregio van Oostenrijk: Ontdek Niederösterreich

Niederösterreich is de grootste wijnregio van Oostenrijk en speelt een centrale rol in de Oostenrijkse wijnproductie. Met meer dan 28.000 hectare aan wijngaarden is het een regio die een enorme diversiteit aan wijnen produceert. Hier domineren witte wijnen zoals Grüner Veltliner en Riesling, maar ook rode wijnen uit druivensoorten als Zweigelt en Blaufränkisch winnen aan populariteit.

De regio heeft een rijke wijntraditie die teruggaat tot de Romeinse tijd, en combineert eeuwenoude wijnbouwmethoden met moderne technieken. Dit zorgt voor wijnen die wereldwijd worden geprezen om hun kwaliteit en karakter. Niederösterreich is ook een populaire bestemming voor wijnliefhebbers die niet alleen de wijnen, maar ook het unieke landschap en de culturele bezienswaardigheden komen ontdekken.

Wat moet je weten over Niederösterreich?

Welke subregio’s zijn er?

Niederösterreich is verdeeld in acht subregio’s, elk met hun eigen unieke terroir en wijnstijlen. Van de steile hellingen van Wachau tot de vlaktes van Weinviertel, iedere subregio heeft specifieke kenmerken die invloed hebben op de wijnproductie. Hieronder vind je een overzicht van deze subregio’s.

---

Welke wijnstijlen en trends zie je in Niederösterreich?

Niederösterreich staat bekend om zijn traditionele wijnstijlen, maar de regio blijft zich ook ontwikkelen en vernieuwen. Hier zijn enkele belangrijke trends en unieke stijlen die het wijnlandschap van deze regio verrijken:

Innovatieve rode wijnblends: Hoewel witte wijnen domineren, is er een groeiende interesse in rode wijn, vooral blends van lokale variëteiten zoals Zweigelt, Blaufränkisch en St. Lauren. Wijnmakers experimenteren met het combineren van deze druiven om moderne, fruitgedreven rode wijnen te creëren die toch typisch Oostenrijks aanvoelen.

Single vineyard wijnen (Riedenweine): De focus op specifieke wijngaarden wordt steeds prominenter. Veel wijnmakers zetten in op de productie van Riedenweine, wijnen afkomstig van één enkel perceel, om het unieke karakter van een bepaalde wijngaard volledig tot uitdrukking te laten komen. Deze wijnen reflecteren het microklimaat en de bodemsoorten van een specifieke plek en worden vaak beschouwd als de top van het assortiment.

Biodynamische en biologische wijnen: Steeds meer wijnhuizen in Niederösterreich werken met biologische of biodynamische landbouwmethoden. Deze wijnmakers streven ernaar om de natuurlijke balans in hun wijngaarden te behouden en voegen zo min mogelijk kunstmatige stoffen toe, zowel in de wijngaard als in de wijnkelder. Dit resulteert vaak in wijnen die een puur en onbewerkt karakter hebben.

Oranje wijn: Hoewel witte wijn de boventoon voert in Niederösterreich, experimenteren sommige wijnhuizen met het maken van oranje wijn. Dit is witte wijn die wordt gemaakt met een langere schilweking, waardoor hij een oranje tint krijgt en meer tannines bevat. Dit proces resulteert in complexe wijnen met een ongebruikelijke structuur en aroma’s die variëren van noten tot kruiden.

Wijnen met lager alcoholpercentage: Veel wijnmakers in Niederösterreich spelen in op de groeiende vraag naar lichtere wijnen met een lager alcoholpercentage, vooral bij de witte wijnen. Dit komt niet alleen tegemoet aan de veranderende consumentensmaak, maar sluit ook aan bij het streven naar elegante, frisse wijnen met een hoger drinkplezier.

Hoe lang kan ik de wijnen bewaren?

De meeste witte wijnen uit Niederösterreich zijn het beste binnen drie tot vijf jaar na de oogst te drinken, vooral de lichtere stijlen. Topwijnen zoals Grüner Veltliner en Riesling uit de Wachau en Kamptal kunnen echter veel langer worden bewaard, soms wel tien tot vijftien jaar. Rode wijnen, vooral die uit Carnuntum en Thermenregion, kunnen vijf tot tien jaar worden bewaard, afhankelijk van de wijn en het oogstjaar.

Hoe duur zijn de wijnen?

Wijnen uit Niederösterreich bieden een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. Voor dagelijkse wijnen betaal je tussen de €8 en €15 per fles, vooral voor eenvoudige, frisse wijnen van coöperaties of grotere wijnhuizen.

Voor premium wijnen uit subregio’s zoals Wachau, Kamptal en Kremstal liggen de prijzen tussen de €20 en €50. Deze wijnen komen vaak van kleinere producenten en bieden meer complexiteit en bewaarpotentieel.

Exclusievere flessen, zoals speciale reserve-uitgaven of wijnen uit uitzonderlijke oogstjaren, kunnen oplopen tot €100 of meer, vooral als ze afkomstig zijn van gerenommeerde wijnhuizen. De prijs wordt vaak beïnvloed door factoren zoals het terroir, de reputatie van de wijnmaker en het oogstjaar.

Welke wijnhuizen mag ik echt niet missen?

Niederösterreich biedt een breed scala aan wijnhuizen, elk met hun eigen unieke benadering van wijnproductie. Hier zijn enkele wijnhuizen die een bezoek waard zijn, zowel voor de kwaliteit van de wijnen als de ervaring die ze bieden.

• Domäne Wachau (Wachau): Een van de grootste en meest prestigieuze coöperaties van Oostenrijk. Domäne Wachau staat bekend om zijn Smaragd-wijnen, die wereldwijd gewaardeerd worden. Een rondleiding door de historische kelders, gevolgd door een proeverij, is een aanrader voor iedereen die deze regio bezoekt.
• Weingut Bründlmayer (Kamptal): Dit wijnhuis staat bekend om zijn elegante wijnen, voornamelijk van Grüner Veltliner en Riesling. Gelegen in het pittoreske Langenlois, biedt Weingut Bründlmayer een prachtig uitzicht op de omliggende wijngaarden en is het een perfecte plek om de rijkdom van Kamptal-wijnen te ervaren.
• Weingut Salomon Undhof (Kremstal): Met een geschiedenis die teruggaat tot de 18e eeuw, produceert Salomon Undhof enkele van de meest verfijnde Rieslings en Grüner Veltliners van Kremstal. Het wijnhuis combineert traditie met moderne technieken om wijnen te maken die zeer goed kunnen ouderen.
• Weingut Setzer (Weinviertel): Weingut Setzer is vooral bekend om zijn frisse en fruitige Grüner Veltliner, maar produceert ook mooie blends. Dit familiebedrijf biedt een authentieke en ontspannen sfeer en is perfect voor een laagdrempelige, maar kwaliteitsvolle wijnervaring.
• Weingut Johanneshof Reinisch (Thermenregion): Johanneshof Reinisch is een toonaangevende producent van rode wijnen, vooral van Sankt Laurent en Pinot Noir. De combinatie van innovatie en respect voor de natuur maakt hun wijnen bijzonder interessant voor rode wijnliefhebbers.
• Weingut Glatzer (Carnuntum): Dit wijnhuis produceert krachtige rode wijnen, met name van Blaufränkisch en Zweigelt. De moderne, fruitgedreven stijl van de wijnen maakt Weingut Glatzer een van de meest dynamische wijnproducenten in de opkomende regio Carnuntum.
• Weingut Steiniger (Wachau): Zelf zijn we naar Weingut Steiniger geweest, een iets minder bekend maar bijzonder charmant wijnhuis. Hoewel we geen officiële rondleiding hadden, nam de dame die ons ontving ruim de tijd om ons door de wijnen te leiden en haar passie voor de Wachau-regio te delen. Met name de moeserende wijnen van Grüner Veltliner en Riesling maakte indruk, en de persoonlijke aandacht maakte het bezoek extra memorabel. Voor wie op zoek is naar een authentieke en gastvrije wijnervaring, is Weingut Steiniger zeker een aanrader.
• Loisium Weinwelt (Kamptal): Loisium Weinwelt is meer dan alleen een wijnhuis, het is een wijnervaring. Deze moderne faciliteit in Langenlois combineert wijnproductie met een museum en interactieve tours, waardoor bezoekers een diepgaand inzicht krijgen in de wijnbouwgeschiedenis van de regio. De rondleiding door de indrukwekkende wijnkelders, gevolgd door een proeverij van de lokale wijnen, is een unieke belevenis voor zowel wijnliefhebbers als beginners. Het nabijgelegen Loisium Wine & Spa Resort maakt het een ideale plek om te ontspannen en te genieten van wijn en wellness in één.

Praktische tips voor een wijnreis naar Niederösterreich

Hoe lang is het rijden naar Niederösterreich?

Niederösterreich is goed bereikbaar met de auto. Vanuit Wenen is het slechts een uur rijden naar het hart van de regio. Voor bezoekers uit Nederland of België is het ongeveer 10 tot 12 uur rijden, afhankelijk van het vertrekpunt. De regio is ook gemakkelijk bereikbaar per trein of vliegtuig, met Wenen als het dichtstbijzijnde internationale knooppunt.

Met welke andere wijnregio’s is deze streek goed te combineren?

Als je met de auto vanuit Nederland naar Niederösterreich reist, kom je langs enkele interessante wijnregio’s die een bezoek waard zijn. Daarnaast zijn er natuurlijk ook leuke regio’s in de buurt die een bezoek meer dan waard zijn.

• Ahr (Duitsland): Deze kleine regio net over de grens staat bekend om zijn rode wijnen van Spätburgunder (Pinot Noir). Perfect voor een eerste tussenstop richting het zuiden.
• Rheinhessen en Pfalz (Duitsland): Beide regio’s staan bekend om hun uitstekende Rieslings en Spätburgunders. Ze liggen langs de snelweg richting Oostenrijk en bieden talloze mogelijkheden voor wijnproeverijen.
• Franken (Duitsland): Beroemd om zijn droge Silvaner-wijnen. De stad Würzburg is een mooie stop om deze regio te ontdekken tijdens je reis.
• Moravië (Tsjechië): Deze Tsjechische wijnregio ligt direct ten noorden van Niederösterreich en is bekend om zijn frisse, aromatische witte wijnen zoals Grüner Veltliner en Riesling.
• Wenen (Oostenrijk): De hoofdstad van Oostenrijk heeft zijn eigen wijnbouwgebied, waar je de beroemde Gemischter Satz kunt proeven, een wijn gemaakt van een mix van druivensoorten. Wenen biedt een unieke ervaring met zijn stadswijngaarden.Wil je hier meer over weten, lees dan ons artikel Wenen: De wijnstreek om de hoofdstad
• Burgenland (Oostenrijk): Ten zuiden van Niederösterreich ligt Burgenland, beroemd om zijn krachtige rode wijnen van Blaufränkisch en zoete wijnen zoals Ruster Ausbruch. Dit is een geweldige aanvulling op je wijnreis, met een focus op rode en dessertwijnen.

Wat zijn typische streekgerechten die ik moet proberen?

Tijdens je wijnreis mag je de volgende streekgerechten niet missen:

• Wiener Schnitzel: Klassieke gepaneerde en gefrituurde kalfsschnitzel.
• Tafelspitz: Gekookt rundvlees geserveerd met aardappelen, appelmoes en spinazie.
• Marillenknödel: Abrikozenbollen, een zoete lekkernij uit de Wachau.
• Heuriger gerechten: Traditionele gerechten geserveerd in lokale wijnbars, zoals koude vleeswaren, kaas en brood. We hebben recent een artikel geschreven over Heurigers, want dit is een must try als je in Oostenrijk bent. Lees hier meer.

Wat is een handige uitvalsbasis?

Krems aan de Donau is een populaire uitvalsbasis voor een wijnreis door Niederösterreich. Het is centraal gelegen en biedt gemakkelijk toegang tot verschillende subregio’s zoals Wachau, Kremstal en Kamptal. Naast de wijngaarden biedt Krems ook tal van culturele bezienswaardigheden, zoals het Kunsthalle Krems en het middeleeuwse stadscentrum.

Niederösterreich is een grote streek, dus andere aanraders voor een uitvalsbasis zijn:

Baden (Thermenregion): Gelegen in de Thermenregion, net ten zuiden van Wenen, is Baden een stad met veel thermale baden en een lange geschiedenis. Hier kun je genieten van zowel rode als witte wijnen en de nabijgelegen wijngaarden ontdekken. De stad zelf heeft een elegante sfeer met veel restaurants, cafés en spafaciliteiten.

Langenlois (Kamptal): Langenlois is het hart van de Kamptal-regio en de grootste wijngemeente van Oostenrijk. Deze charmante stad ligt vlakbij veel bekende wijnhuizen en het Loisium Wine & Spa Resort, waar je kunt ontspannen na een dag wijnproeven. Langenlois heeft ook een aantal uitstekende restaurants en wijnbars, waardoor het een comfortabele plek is om te verblijven.

Dürnstein (Wachau): Voor wie op zoek is naar een pittoreske, historische sfeer, is Dürnstein een uitstekende keuze. Dit kleine stadje, bekend om zijn kasteelruïne waar Richard Leeuwenhart gevangen werd gehouden, ligt direct aan de Donau en is omgeven door enkele van de beste wijngaarden van de Wachau. De nabijheid van de rivier maakt het ook een goede locatie voor fiets- en wandeltochten.

Retz (Weinviertel): Als je het Weinviertel wilt verkennen, is Retz een charmante optie. Dit historische stadje heeft een prachtig marktplein en een indrukwekkende ondergrondse wijnkelder. Het is een rustige locatie, ideaal voor wie wil genieten van het landelijke leven en de wijnen van het Weinviertel.

Waar kan ik het beste slapen?

Afhankelijk van je budget en voorkeuren biedt Niederösterreich een divers aanbod aan accommodaties:

Budget:
Pension Anna in Krems biedt eenvoudige, comfortabele kamers tegen een betaalbare prijs. Een goede keuze voor wie vooral op zoek is naar een praktische overnachtingsplek dichtbij de wijngaarden.

Middenklasse:
Hotel Richard Löwenherz in Dürnstein combineert historische charme met moderne gemakken. Dit hotel ligt in het hart van Wachau en biedt een prachtig uitzicht op de Donau, perfect voor een ontspannen verblijf na een dag wijnproeven.

Luxe:
Zelf verbleven we in Steigenberger Hotel & Spa Krems, dat een uitstekende uitvalsbasis biedt in Krems. Met moderne kamers, een uitgebreide spa en een prachtig uitzicht over de omliggende wijngaarden, is dit hotel ideaal voor wie wil ontspannen na een dag vol wijnproeverijen. De combinatie van wellness, goed eten en een toplocatie maakt dit een aanrader. Let wel op, wij hadden geen airco en het kan warm worden in de zomermaanden.

Loisium Wine & Spa Resort in Langenlois biedt luxe kamers, een spa, en heeft een directe verbinding met de omliggende wijngaarden en Loisum Wijnwerlt. Ideaal voor wijnliefhebbers die op zoek zijn naar een complete wijn- en wellnesservaring.

Welke wijnfestivals of evenementen zijn er?

Enkele van de belangrijkste wijnfestivals in Niederösterreich zijn:

• Wachau Wine Spring (Wachauer Weinfrühling): Een jaarlijks evenement in mei waar je de nieuwe jaargang kunt proeven.
• Kamptal Wine Trail (Kamptaler Weinweg): Een wandeltocht door de wijngaarden met proeverijen onderweg.
• Weinherbst: Een serie van oogstfeesten die in de herfst plaatsvinden, verspreid over de hele regio.

Welke andere activiteiten naast wijnproeven zijn er beschikbaar?

Naast wijnproeven biedt Niederösterreich tal van andere activiteiten die je reis compleet maken. De combinatie van cultuur, natuur en wijn maakt deze regio uniek.

• Fietsen langs de Donau: De Donauradweg is een van de mooiste fietsroutes van Europa. Langs de rivier fiets je door schilderachtige dorpjes en wijngaarden, met genoeg mogelijkheden om onderweg te stoppen voor een wijnproeverij.
• Bezoek aan abdijen en kastelen: Verschillende historische abdijen in Niederösterreich spelen een belangrijke rol in de wijnbouw. Een bezoek aan deze abdijen biedt een fascinerende combinatie van geschiedenis, cultuur en wijnproductie:
  • Stift Klosterneuburg: Deze indrukwekkende abdij, net ten noorden van Wenen, is niet alleen een architectonisch meesterwerk, maar ook een van de oudste wijnproducerende kloosters in Oostenrijk. De abdij maakt al sinds de 12e eeuw wijn en is bekend om zijn Grüner Veltliner en Riesling. Een rondleiding door de kelders en een bezoek aan de wijnproeverij is een absolute aanrader.
  • Stift Melk: Een van de beroemdste abdijen van Oostenrijk, gelegen aan de Donau. Hoewel het niet zelf wijn produceert, ligt het midden in het wijngebied van de Wachau, wat het een uitstekende uitvalsbasis maakt voor wijnexcursies. De barokke architectuur en de prachtige tuinen zijn op zichzelf al een bezoek waard.
  • Stift Göttweig: Dit benedictijnenklooster, gelegen op een heuvel met uitzicht op de Wachau, is een van de bekendste abdijen van de regio. Het klooster heeft ook een lange traditie van wijnbouw en produceert zelf wijnen. Een bezoek aan Göttweig combineert cultuur, panoramische uitzichten en een kans om de kloosterwijnen te proeven.
• Wandelen in de wijngaarden: Er zijn talloze wandelroutes door de wijngaarden van Niederösterreich, met als hoogtepunten de Wachau en Kamptal. Wandelroutes zoals de “Wachauer Welterbesteig” bieden adembenemende uitzichten over de Donau en de wijngaarden.
• Bezoek aan kastelen: Kasteel Grafenegg, een prachtig neogotisch kasteel, is beroemd om zijn klassieke muziekfestivals en de omliggende wijngaarden. Het is een interessante stop voor zowel cultuur- als wijnliefhebbers.

---

Niederösterreich is een paradijs voor wijnliefhebbers, met een rijke traditie, diverse wijnen en prachtige landschappen. Of je nu een doorgewinterde wijnkenner bent of gewoon wilt genieten van de sfeer en smaken, deze regio biedt voor ieder wat wils. Met de praktische tips en aanbevelingen uit dit artikel ben je goed voorbereid om op ontdekkingstocht te gaan en te genieten van al het moois dat Niederösterreich te bieden heeft.

Prost!