De Europese wijnindustrie staat bekend om zijn rijke traditie, maar nieuwe druivensoorten beginnen een belangrijke rol te spelen in de toekomst van wijnbouw. Deze druiven, speciaal ontwikkeld voor de uitdagingen van vandaag, zoals klimaatverandering en duurzaamheid, geven de Europese wijnbouw een frisse, innovatieve draai. In dit artikel ontdek je welke landen nieuwe druivensoorten telen, wat hun impact is op biodiversiteit, en met welke gerechten je deze wijnen het best combineert.
Wat wordt er bedoeld met nieuwe druivensoorten?
Waarom worden nieuwe druivensoorten ontwikkeld?
Nieuwe druivensoorten, zoals hybriden en schimmelresistente variëteiten (PIWI-druiven), zijn ontwikkeld om beter bestand te zijn tegen ziektes en extreme weersomstandigheden. Daarnaast zijn er ook andere hybride druivensoorten, zoals Cabernet Sauvignon x Riesling, die worden gekruist om unieke smaakprofielen en verbeterde weerbaarheid te combineren. Deze veredelde druiven zijn geen genetisch gemodificeerde organismen (GGO’s), maar ontstaan door het zorgvuldig kruisen van bestaande soorten om gewenste eigenschappen te krijgen.
Wat zijn PIWI-druiven?
Een belangrijk type nieuwe druiven in Europa zijn de zogenaamde PIWI-druiven. PIWI is een afkorting van het Duitse Pilzwiderstandsfähig, wat “schimmelresistent” betekent. Deze term is belangrijk in de wijnbouw omdat PIWI-druiven aanzienlijk bijdragen aan het verminderen van chemische bestrijdingsmiddelen, wat de impact op het milieu verkleint en bijdraagt aan duurzamere wijnbouwpraktijken. PIWI-druiven zijn speciaal ontwikkeld om bestand te zijn tegen veelvoorkomende schimmels zoals echte en valse meeldauw. Dankzij deze natuurlijke resistentie hebben PIWI-druiven minder of geen chemische bestrijdingsmiddelen nodig, wat ze uitermate geschikt maakt voor duurzame wijnbouw.
PIWI-druiven ontstaan door kruisingen tussen klassieke Europese wijnstokken (Vitis vinifera) en soorten die van nature schimmelresistent zijn. Zo behouden ze de smaak en het karakter van traditionele wijn, maar zijn ze robuuster en minder gevoelig voor ziektes.
Voorbeelden van PIWI-druiven:
- Solaris: Een witte druif met tropische fruittonen, geschikt voor koelere klimaten.
- Regent: Een rode druif met rijke, donkere fruitaroma’s, ideaal voor gematigde klimaten.
- Johanniter: Een frisse, fruitige witte druif, populair in Duitsland en Nederland.
- Bronner: Een neutrale tot licht fruitige witte druif, zeer resistent tegen schimmels.
PIWI-druiven zijn populair in Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, en Nederland, en hun gebruik draagt bij aan een duurzamere wijnbouw met minder impact op het milieu.

Hoe worden nieuwe druivensoorten gemaakt?
Het proces omvat kruisingen die de druiven resistenter maken tegen schimmels of hitte, wat helpt bij het verminderen van chemicaliën en het verlagen van waterverbruik. Innovaties zoals DNA-analyse zorgen ervoor dat veredelaars snel en gericht nieuwe soorten kunnen ontwikkelen die passen bij specifieke terroirs en klimaatuitdagingen.
Belangrijke instituten voor druiventeeltinnovatie
Europa is de thuisbasis van enkele toonaangevende onderzoeksinstituten die zich bezighouden met de ontwikkeling van nieuwe druivensoorten en duurzame wijnbouw. Drie belangrijke instituten zijn:
- Institut für Rebenzüchtung Geilweilerhof (Duitsland): Dit instituut, onderdeel van het Julius Kühn-Institut, is gespecialiseerd in het ontwikkelen van schimmelresistente PIWI-druiven zoals Regent, Phoenix, Solaris, en Helios. Geilweilerhof richt zich op het creëren van druiven die minder afhankelijk zijn van chemische bestrijdingsmiddelen, wat bijdraagt aan duurzamere wijnbouwpraktijken in Duitsland en daarbuiten. Hun werk biedt praktische oplossingen voor wijnbouwers die zoeken naar variëteiten die bestand zijn tegen zowel ziekten als klimaatschommelingen.
- Geisenheim Instituut (Duitsland): Het Geisenheim Instituut, gelegen in de Rheingau, is een van de meest gerenommeerde onderzoekscentra voor oenologie en wijnbouw in Europa. Naast het veredelen van nieuwe druivensoorten richt het instituut zich op breder onderzoek zoals wijngaardbeheer, klimaatverandering, en kwaliteitsverbetering van wijn. Geisenheim heeft een grote invloed op duurzame wijnbouwpraktijken wereldwijd en ondersteunt wijnbouwers met kennis over zowel nieuwe variëteiten als innovatieve technieken.
- Institut National de la Recherche Agronomique (INRAE) (Frankrijk): INRAE, het Franse nationale landbouwonderzoeksinstituut, heeft druiven ontwikkeld zoals Vidoc, Artaban, Floreal en Voltis, die resistent zijn tegen veelvoorkomende ziektes zoals meeldauw. Hun werk vermindert de behoefte aan chemische bestrijdingsmiddelen en helpt Franse wijnbouwers in hun streven naar een duurzamer model dat ook bijdraagt aan de biodiversiteit.
Dankzij deze instituten worden nieuwe druivensoorten toegankelijk voor wijnboeren in heel Europa, wat hen helpt duurzamer en klimaatbestendiger te werken.
Wat moet je verder weten over nieuwe druivensoorten?
Naast duurzaamheid zorgen deze druiven voor een verbreding van het smaakpalet, met unieke aroma’s en smaken die van traditionele variëteiten verschillen. Ze dragen ook bij aan een gezondere wijngaardomgeving door de verminderde behoefte aan pesticiden, wat gunstig is voor de biodiversiteit.

Nieuwe druivensoorten per land
Nederland
Nederland is een pionier op het gebied van PIWI-druiven, mede dankzij het natte klimaat en innovatieve regelgeving die duurzame wijnbouw stimuleert. Met variëteiten zoals Cabernet Cortis en Johanniter hebben Nederlandse wijnmakers een manier gevonden om de inzet van bestrijdingsmiddelen aanzienlijk te verminderen, terwijl ze blijven inspelen op de groeiende vraag naar milieuvriendelijke wijnen. Dankzij deze druiven, die goed gedijen in het Nederlandse klimaat met veel neerslag, kunnen wijnboeren de inzet van bestrijdingsmiddelen aanzienlijk verminderen.
- Cabernet Cortis: Een rode druif met aroma’s van donkere bessen en kruidige tonen.
- Smaak: Rijk en vol, met een stevige structuur.
- Culinaire combinatie: Perfect bij stoofpotten, wildgerechten of gekruid varkensvlees.
- Johanniter: Een witte druif met frisse fruittonen, zoals appel en citrus.
- Smaak: Lichter en fris, met een elegante balans.
- Culinaire combinatie: Ideaal bij gegrilde vis, schaal- en schelpdieren of zomerse salades.
Duitsland
Duitsland is toonaangevend in de ontwikkeling van PIWI-druiven, die duurzaam geteeld worden in het gematigde klimaat. Door hun natuurlijke resistentie tegen schimmels zoals meeldauw kunnen wijnboeren hier wijnen produceren met een veel lagere ecologische voetafdruk.
- Solaris: Een witte druif die goed presteert in koelere klimaten.
- Smaak: Tropische tonen zoals ananas en mango, met een volle afdronk.
- Culinaire combinatie: Past bij frisse gerechten, zoals geitenkaas, lichte salades of witvis.
- Regent: Een rode druif met goede schimmelresistentie.
- Smaak: Diep en rijk, met aroma’s van donkere bessen en een vleugje kruidigheid.
- Culinaire combinatie: Combineer met stoofpotten, gegrild vlees of kaasfondue.
- Bronner: Een witte druif met een neutrale tot licht fruitige smaak.
- Smaak: Fris en zuiver, met een subtiele fruitigheid.
- Culinaire combinatie: Combineer met milde kazen, kipgerechten of asperges.
Frankrijk
Frankrijk zet zich in om zijn traditie van kwaliteitswijnen te combineren met duurzaamheid. Onder leiding van het INRAE-instituut heeft het land nieuwe druiven ontwikkeld die niet alleen goed bestand zijn tegen ziektes, maar ook bijdragen aan een schoner milieu.
- Vidoc: Een rode druif met een sterke resistentie tegen schimmels.
- Smaak: Elegant en kruidig, met aroma’s van bosbessen en kruiden.
- Culinaire combinatie: Combineer met lamsvlees, Provençaalse gerechten of ratatouille.
- Artaban: Een rode druif met kracht en structuur.
- Smaak: Rijk, met tonen van donkere bessen en specerijen.
- Culinaire combinatie: Past goed bij stoofschotels, gegrild vlees of stevige kazen.
- Floreal: Een witte druif met frisse aroma’s.
- Smaak: Licht en fruitig, met citrustonen en een vleugje bloemen.
- Culinaire combinatie: Ideaal bij zeevruchten, lichte salades en gerechten met venkel.
Italië
Italië speelt in op het veranderende klimaat door droogteresistente druiven te veredelen die goed bestand zijn tegen hitte. Deze innovaties passen perfect in het warme Italiaanse landschap en de rijke culinaire traditie.
- Soreli: Een witte druif die bestand is tegen ziekten en droogte.
- Smaak: Rijk en fruitig, met een romige textuur.
- Culinaire combinatie: Combineer met Italiaanse kazen zoals pecorino, of bij een romige risotto.
- Sauvignon Kretos: Een aromatische witte druif.
- Smaak: Frisse tonen van citrus en kruiden.
- Culinaire combinatie: Past perfect bij pasta’s met verse basilicum, gegrilde groenten of vis.
Spanje
Spanje werkt aan nieuwe druivensoorten die zijn aangepast aan de extreme hitte en droogte van het Iberisch schiereiland. Deze aanpassingen zorgen niet alleen voor betere weerstand tegen het klimaat, maar versterken ook de opbrengst en het smaakprofiel, zoals de volle en krachtige aroma’s van Monastrell-kruisingen. Deze innovaties ondersteunen de productie van wijnen met traditionele smaken, maar een modernere benadering.
- Monastrell-kruisingen: Nieuwe varianten van deze bekende Spaanse druif.
- Smaak: Vol en krachtig, met aroma’s van rood fruit en kruiden.
- Culinaire combinatie: Heerlijk bij tapas zoals chorizo, geroosterde paprika en gegrilde lamskoteletjes.
- Tempranillo Blanco: Een witte variant van de beroemde rode Tempranillo-druif.
- Smaak: Fris en aromatisch, met tonen van citrus en steenfruit.
- Culinaire combinatie: Combineer met gegrilde vis, zeevruchten en paella.
Oostenrijk
Oostenrijk zet zijn traditie van schone en duurzame wijnbouw voort door schimmelresistente PIWI-druiven te gebruiken. Deze soorten zijn bijzonder geschikt voor het koelere klimaat van het land.
- Blütenmuskateller: Een witte druif met florale aroma’s.
- Smaak: Bloemig en aromatisch, met hints van rozen en honing.
- Culinaire combinatie: Past bij lichte Aziatische gerechten, Thaise salades of sushi.
- Muscaris: Een witte druif met frisse aroma’s.
- Smaak: Fruitig en levendig, met tonen van muskaat en appel.
- Culinaire combinatie: Combineer met frisse salades, lichte visgerechten of milde kazen.

Andere landen
Zwitserland: Zwitserland werkt met resistente druiven zoals Divico, die goed gedijen in het bergachtige klimaat.
- Divico: Een kruidige, volle rode druif.
- Smaak: Rijk en kruidig, met tonen van donker fruit.
- Culinaire combinatie: Ideaal bij stoofschotels en wildgerechten.
Hongarije: Hongarije veredelt unieke druiven zoals Cserszegi Fűszeres, die bestand zijn tegen droogte en een uitgesproken profiel hebben.
- Cserszegi Fűszeres: Een witte druif met een uniek kruidig profiel.
- Smaak: Fris en aromatisch, met tonen van kruiden en citrus.
- Culinaire combinatie: Combineer met Hongaarse gerechten zoals gevulde paprika’s of goulash.
Conclusie
Met deze nieuwe druivensoorten wordt wijnbouw in Europa steeds duurzamer en diverser. Van schimmelbestendige PIWI-soorten tot droogteresistente druiven, ze geven wijnliefhebbers nieuwe smaken om te ontdekken, terwijl ze tegelijkertijd de ecologische voetafdruk van de wijngaarden verkleinen. Of je nu kiest voor een Nederlandse Johanniter of een Oostenrijkse Muscaris, elk glas wijn biedt een kans om bij te dragen aan een duurzamere toekomst.
Ga zelf op zoek naar wijnen van deze nieuwe druiven en ontdek de unieke smaken die ze te bieden hebben.
Blijf op de hoogte
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe berichten? Schrijf je dan via onderstaande knop:
